Møte i Kommunestyret den 20.06.2019

Vedtak

Innkalling og sakliste vart godkjent.

Behandling

Handsaming i kommunestyret:
Rådmannen sitt framlegg vart samrøystes vedteke.

Vedtak

(Ikkje fleirtal for å ta opp att avrøystinga i sak 017/19, handsama i kommunestyret 11. april 2019)

Behandling

Konstituert rådmann Olav Mongstad gjorde greie for den utgreiinga han hadde laga til denne saka. Reglementet tilseier at det er to måtar å avgjera røystinga på. Ordføraren klargjer gjerne først om det skal gjerast slik eller slik, der ein anten røystar over det mest radikale først, eller set dei to framlegga opp mot kvarandre.

Mongstad viste til at representanten Reidar Øksnes (Sp) då denne saka var oppe 11. april hadde innvendingar til måten det skulle røystast, men at ordførar Per Lerøy kom til at ein skulle halda på at dei to framlegga skulle setjast opp mot kvarandre. Det er opp til kommunestyret å akseptera røystemåten, eller krevja å røysta over korleis ein skal røysta. I møtet 11. april var det ingen som tok ordet etter at ordførar hadde klargjort røystemåten, så etter reglementet var dette riktig.

No i ettertid er det kommunestyret som organ som må vurdera om dette var OK eller ikkje. Korkje Mongstad, eller Asbjørn Skår som har hatt folkevaldopplæringa for dagens kommunestyre, meiner at det var feil slik det vart gjort 11. april. Men det kan vera greitt med ei tilføring til protokollen på at kommunestyret er samde i kommuneplanen, men at fleirtalet/mindretalet er usamde i dette med industriområdet på Øksnes.

Ordførar Per Lerøy (Ap) viste til at begge vedtaksframlegga frå 11. april startar med ein tekstdel om at ein seier ja til kommuneplanen 2019-2029. Lerøy sa at dette viser at ingen har stemt mot kommuneplanen, men at sju representantar har stemt mot reguleringa for Øksnesmarka. Det er greitt å få fram at heile kommunestyret har røysta for kommuneplanen, og at det var 10 mot 7 for arealbruken i Øksnesmarka.

Jorund Stellberg (H) sa at dette spørsmålet har vore utgreidd av jusprofessor Jan Fridthjof Bernt, og argumenterte for at å setta to ting opp mot kvarandre berre kan gjerast om alle representantar i organet sluttar seg til denne røystemåten. Einaste unntak der ingen kan motsetja seg at to framlegg vert sette opp mot kvarandre, er i røystinga over årsbudsjettet. Stellberg sa at det var rett å imøtekomma Øksnes sitt ønskje om ny røysting, og la fram sitt eige framlegg til vedtak.

Ordførar Per Lerøy viste til at kravet om å ikkje setja vedtaksframlegga opp mot kvarandre, ikkje vart fremja i møtet 11. april.

Reidar Øksnes (Sp) presiserte at hans ønskje var at representantane måtte få stemma for kommuneplanen, men samstundes seia si meining om Øksnesmarka. Under avrøystinga 11. april skulle han kanskje ha gått på talarstolen og protestert, men gjorde ikkje det. Øksnes sa at ein representant må få visa kva vedkommande meiner i ei sak, og la elles til at han berre ville ha dnene delen av protokollen opp igjen, og ikkje heile.

Rådmann Liv Løvvik sa at det ofte skjer ei "stillteiande votering" om avstemmingsmåten, der dei som ønskjer noko anna må ta ordet. Den som meiner at sakshandsaminga i møtet er er feil, må ta ordet til dagsordenen, og denne diskusjonen grip då inn føre den vidare diskusjonen i møtet. Her må representantane passa på seg sjølv og andre. For denne aktuelle avrøystinga den 11. april var det ingen aktive framlegg, og då får ein ikkje ta det opp att.

Per Lerøy sa at det formelt sett ikkje vart gjort noko feil ved denne avrøystinga den 11. april, så lenge ingen ba om ordet til dagsorden så må ein rekna handsaminga som rett. Lerøy la fram eit framlegg til protokolltilførsel, med slik tekst:

«Kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, plan-id 2013001, vart handsama i formannskapet 21. mars 2019 og i kommunestyret 11. april 2019. I begge møta var det ulike framlegg til vedtak, der forskjellen gjekk på arealstatusen for Øksnesmarka. Det ein må merka seg er at begge vedtaksframlegga, både det som fekk fleirtal og mindretalet, startar med lik tekst der det heiter at ein «godkjenner kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, plan-id 2013001».

Dermed er det slik at alle i kommunestyret, både fleirtalet og mindretalet, har fått røysta ja til kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, sjølv om ein ikkje stykka opp vedtaket og tok avrøystinga del for del i kommunestyret.»

Rådmann Liv Løvvik kommenterte at det gjerne er den som er usamd med protokollen, som legg fram eit framlegg til protokolltilførsel.
Reidar Øksnes (Sp) sa at å visa berre til at vedtaka startar med same teksten, er å ikkje ta mindretalet si stemmegjeving på alvor. Han la til at med det framlegget han hadde 11. april, med å løysa opp vedtaket i bolk for bolk, så ville dei som var usamde i deler av kommuneplanen moglegheit til å røysta for det dei støtta. Øksnes sa at denne røystemåten var slik han var vane med at det var i kommunestyret, og at han vart litt overraska over at det vart gjort slik det vart gjort.

-

Møtet vart stoppa ei tid for eit gruppeleiarmøte.

-

Etter gruppeleiarmøtet vart framlegget frå Jorund Stellberg fremja til vedtak.

Handsaming i formannskapet:

Jorund Stellberg sitt framlegg fekk støtte av åtte av sytten representantar, og fall.
Dei som støtta framlegget var Anne Dahle Austrheim (KrF), Randi Dyrøy (KrF), Reidar Øksnes (Sp), Petter Lerøy Skårnes (V), Liv Ulvøy (Uavhengig), Jorund Stellberg (H), Solveig Hopen (H) og Magnus Kvingedal (H).

Vedtak

Møteprotokoll vart samrøystes godkjent, med denne merknaden til protokollen for møtet 11. april:

«Kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, plan-id 2013001, vart handsama i formannskapet 21. mars 2019 og i kommunestyret 11. april 2019.
I begge møta var det ulike framlegg til vedtak, der forskjellen gjekk på arealstatusen for Øksnesmarka.

Det ein må merka seg er at begge vedtaksframlegga, både det som fekk fleirtal og mindretalet, startar med lik tekst der det heiter at ein «godkjenner kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, plan-id 2013001».

Dermed er det slik at alle i kommunestyret, både fleirtalet og mindretalet, har fått røysta ja til kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, sjølv om ein ikkje stykka opp vedtaket og tok avrøystinga del for del i kommunestyret.»

Behandling

LIv Ulvøy (Uavhengig) spurte om vedtaket for medlemmer i aksjonskomiteen for TV-aksjonen, og spurte korleis det vart no som medlem Helge Dyrkolbotn har slutta som tilsett i kommunen.

Konstituert rådmann Olav Mongstad svara at det er presisert i slutten av vedtaket at rådmannen har mynde til å suppplera og finna nye medlemmer.

Anne Dahle Austrheim (KrF) ba om at protokolltilførselen som var vist under handsaminga av sak 029/19, vart lagt ved møteprotokollen for kommunestyret 11. april. Det fekk støtte av eit samla kommunestyre.

Handsaming i kommunestyret:
Møteprotokoll vart samrøystes godkjent, med denne merknaden til protokollen for møtet 11. april:

«Kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, plan-id 2013001, vart handsama i formannskapet 21. mars 2019 og i kommunestyret 11. april 2019.
I begge møta var det ulike framlegg til vedtak, der forskjellen gjekk på arealstatusen for Øksnesmarka.

Det ein må merka seg er at begge vedtaksframlegga, både det som fekk fleirtal og mindretalet, startar med lik tekst der det heiter at ein «godkjenner kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, plan-id 2013001».

Dermed er det slik at alle i kommunestyret, både fleirtalet og mindretalet, har fått røysta ja til kommuneplanen sin arealdel 2019-2029, sjølv om ein ikkje stykka opp vedtaket og tok avrøystinga del for del i kommunestyret.»

Vedtak

Meldingane vart tekne til orientering.

Behandling

Handsaming i kommunestyret:
Rådmannen sitt framlegg vert samrøystes vedteke.

Behandling

Det var fleire orienteringar i møtet.

Assisterande rådmann Monika Kvamme orienterte om arbeidet med «Leve heile Livet»- ein kvalitetsreform for eldre. (presentasjonen ligg ved).

Kvamme sa at medan samhandlingsreforma var ein retningsreform, er dette ein kvalitetsreform som skal skapa eit meir aldersvennleg Norge. I Austrheim kommune vart det i 2010 jobba fram ei eldremelding, i samarbeid med eldrerådet og andre, og det som no ligg i den nye reforma er mykje av det Austrheim hadde i eldremeldinga.

Denne reforma er for dei over 65, med fokus på kva som er viktig for bebuarane. 6. juni er den årlege «Kva er viktig for deg-dagen», som Austrheim har markert fleire gonger. Ein skal jobba for eit aldersvenleg Austrheim, der dei eldre skal vera med og planlegga, og der «Leve heile livet» skal vera med i alle kommunen sine planar, på alt frå gangstiar til bustader med meir.

Ein skal ikkje snakka over hovuda på dei eldre, og dei skal ha ein time aktivitet dagleg ut frå eigne interesser og behov. Denne reforma skal også vera ein pårørandereform, og for dei frivillige. Samla sett vert det utført 45.000 årsverk i frivillig arbeid. Det handlar også om kompetanse, her i Austrheim har ein justert måltidstidene på Nordliheimen og ser at det slo godt ut på appetitt og trivsel.

Kvamme viste til Bergen kommune sitt prosjekt med «Matvenn», der ein kunne melda seg til å dela måltid med ein som ville ha selskap. Erfaringa var at det var mange som ville vera «Matvenn», men ikkje så mange som ville ha besøk. Det var kanskje praktiske ting som gjorde at ikkje fleire eldre var med på ordninga.

Ei utfordring i eldreomsorga framover er at det vert fleire eldre, fleire vert demente, og det er færre pårørande som kan hjelpa dei. Eldre må bu heime lengre, men må samstundes vera trygge på at dei får lindrande omsorg og pleie når det går mot slutten. Kommunane må finna nye gode løysingar, der tenestene blir meir effektive og mindre kostnadskrevjande. Skal jobba med «Leve heile Livet»-reforma fram til 2023, og dette arbeidet skal dekkast opp utan auke i frie midlar.

Monika Thorpe (Ap) spurte om det var mogleg å søka på midlar til dette arbeidet.

Monika Kvamme svara at så langt ein veit så er kommunen avhengig av å finansiera dette sjølve. Men utgangspunktet i Austrheim er ganske godt, her er det politisk bestemt at ein skal ha gode tenester, med gode fagfolk. No gjeld det å setja seg ned og tenka saman, så skal ein bli endå betre.

Per Lerøy (Ap) sa at dette er ein reform som er for store deler av kommunen, ikkje berre pleie og omsorg. Dess fleire som jobbar saman med dette, dess betre.

Trude Sleire (Ap), spurte om kommunen har eit samarbeid med Austrheim vidaregåande (opp mot pleie/omsorg).

Monika Kvamme svara at AVS er flinke på samarbeid, mellom anna barne- og ungdomsarbeidarklassen, i tillegg er det enkeltelevar som kjem og jobbar i praksis ved Nordliheimen.

Jorund Stellberg (Uavhengig) sa at det var ei god skildring at denne reforma ikkje berre gjeld dei på Nordliheimen, men alle oss som er 65 pluss. Stellberg la til at det er viktig å avklara forventingane til dei pårørande.

Asbjørn Brandtun (Ap) spurte om kva Nordliheimen tenker om eit samarbeid med idrettslaget, der eldre kan komma og sjå sine barnebarn på kampar eller treningar.

Monika Kvamme svara at det er viktig at ein ikkje tenker at livet er over, sjølv om nokon kjem på sjukeheimen.

Liv Ulvøy (Uavhengig) sa at på den årlege Landbruksdagen, er det mange frå Nordliheimen som har glede av å vera gjester. - Gjer som oss, send informasjon til Nordliheimen, oppfordra Ulvøy.

Rådmann Liv Løvvik sa at frivilligheten vil ha ei stor rolle også i framtida. I tillegg er det viktig ha med seg at det er endringar i kva dei eldre etterspør, no er det også tilgang på fibernett og kunna sjå fotballkampar. Løvvik gav vidare ros til Austrheim for å ha satsa på kompetanseheving, mellom anna i pleie og omsorg.

Monika Kvamme orienterte om stoda i Helse og omsorgstenesta (presentasjonen ligg ved).

Austrheim legekontor har no to fastlegar og to Lis-legar (Lis – lege i spesialisering, det ein tidlegare kalla turnuskandidat). Ein har sett på om ein skal ta ei Lis-stilling over til fastlege, det er vanleg å rekna ein lege per 1.000 innbyggarar, og Austrheim har no to fastlegar på 2.900 innbyggarar.

Har også vurdert eit eige apparat for å ta prøve for gulsott, det vil kosta kommunen 70.000 kroner, men vil gjera at dei som har fått born må reisa tilbake til sjukehuset for å ta denne testen fire dagar etter fødsel. Det var 30 fødde i Austrheim i 2018, og ein ligg an til det same talet i 2019.

Ved den interkommunale legevakta i Knarvik har Austrheim dekka sitt krav om kommunale akutt døgnsenger (Kad). Desse sengene har ikkje så høgt belegg ved legevakta, men samstundes er det desse som gjer det mogleg å ha to legar på vakt heile tida. For den interkommunale legevakta er det elles eit usikkerheitsmoment no som Osterøy har varsla at dei skal ut av samarbeidet, vil prisen vil gå opp for Austrheim?

Per i dag har Austrheim 2,4 stilling som fysioterapeut, etter folketalet skal kommunen ha 2,85 årsverk i fysioterapi. Stillinga som psykolog står framleis vakant, det er vanskeleg å rekruttera psykolog, og kommunen ser om det er mogleg med eit interkommunalt samarbeid for å få dette på plass.

For Nordliheimen ser kommunen at dei som får plass der er sjukare enn tidlegare, og sjukeheimen vert som eit minisjukehus, med ganske avansert behandling. For dei som bur heime tek ein i bruk omsorgsteknologi/tryggleiksalarmar i større grad enn før, og i samband med ferieavviklinga no i sommar kjøper kommunen responstenester for å sikra at ein klarer kravet om å svara på alarmar innan 60 sekund.

Innan helse/omsorg er det mange helgestillingar, ein har rundt 70 tilsette, der stillingsprosenten i snitt er ned mot 50 pga. helgeturnusen som skal gå opp. Denne eininga har elles mykje arbeid med følgje til tannlegen.

Ivar Bergsvik (Ap) spurte om Austrheim kan spara noko ved å kutta Kad-seng på legevakta i Knarvik?

Monika Kvamme svara at Kad-senger ikkje er vurdert som det rette for eldre, men at ein ikkje har vurdert desse, mellom anna av dei som nemnt over er desse som gjer det mogleg i dag å ha to legar på legevakta.

Bergsvik (Ap) spurte om prosjektet som har vore tidlegare å få eldre ut på tur saman med frivillige (10. mai). Bergsvik sa at dette var i drift i starten då eldrerådet var pådrivar, men har gått ut dei siste åra.

Kvamme svara at pleie/omsorg skal skjerpa seg.

Jorund Stellberg (Uavhengig) sa at dei eldre har rett til helsehjelp også når det er spesialisthelsetenesta dei skal på.

Monika Kvamme svara at helseføretaka har slutta å betala for følgje på dei som må sendast inn til spesialisthelsetenesta.

Stellberg (Uavhengig) la til at denne betalinga så langt ho veit er forankra i tenesteavtale 2.

Leiar teknisk drift Rolf Henning Myrmel orienterte om vassforsyninga og situasjonen for dette i Austrheim, særleg i lys av problema Askøy har hatt med forureina vatn. Her i Austrheim er ei utfordring lekkasjar i grøfter, som kan gje innsig av ureina ved brot på vassleidningsnettet, i tilfelle det ikkje er trykk i nettet og ureina vatn kan renna inn i leidningane.

For nye landbruksbygg stiller ein no krav til at dei har eigne tankar som dei fyller frå nettet, og så forsyner eige anlegg frå desse. Dette skal hindra tilbakeslag ved brot og påfølgjande trykkfall, der ein elles kan risikera at ein slange som ligg i eit drikkekar sender ureina vatn tilbake inn på nettet ved eit brot. Tilsvarande krav er det for ein del bedrifter.

Kommunen monterer nye brannventilar for å hindra innsig ved desse, nye ventilar har stengeventil under og er av betre type enn dei gamle. Ved brot på leidningsnettet og oppgraving er ein nøye på å ha tørre byggegroper for å hindra innsig.

Kommunen sine planar som ein jobbar etter er hovudplanen VA utarbeidd i 2017, og Ros-analysen for vassverk frå 2018. Austrheim er også med på ein felles VA-norm som gjeld ti kommunar rundt Bergen, med retningslinjer for korleis ein bygger ut nye anlegg, og er også medlem i Niva (Norsk institutt for vannforskning).

Når det gjeld prøvetaking skjer dette etter plan, og ein tek kring 130 prøvar årleg. Mattilsynet har på eit av sine jamlege tilsyn bedt om ei oppdatering av prøvetakingsplanen, med frist til 30. september for å levera ny plan. Mangelen er ikkje talet på prøver, men grunngjevingar på kvifor Austrheim tek prøver der eller der. Dette ligg eigentleg i kommunen sin ROS, men det må knytast direkte til prøvetakingsplanen at ein tar prøvar nettopp der eller der, som ved Nordliheimen, høgdebassenget, Kaland skule og Kanserdalen.

Vassprøvane viser at det er god vasskvalitet i Austrheim, det kan ein takka politikarane på 80-talet for, som fekk gjennom ein avtale med nabokommunen Lindås om leveranse av vatn. Om Austrheim skulle hatt sitt eige vassverk ville det blitt heilt andre utfordringar, med grunne vatn å henta frå. Lindås har god kontroll på det vatnet dei leverer, og får no på plass ei ekstra forsyning til vasstårna på Litlås der Austrheim får sitt vatn frå.

I Austrheim jobbar ein med å redusera lekkasjar, og med nye digitale målarar som vert kjøpte inn får ein betre kontroll over kvar det er lekkasjar og kor store dei er, ved at ein kan sjå vassforbruket til ei kvar tid. Nye målarar skal vera på plass i august/september.

Samanlikna med problema på Askøy har ikkje Austrheim fjellbasseng, men høgdebasseng. Der har ein jamlege kontrollar av taket, for å halda fuglar og slikt ute. Høgdebassenget til Austrheim er nokre år gamalt, og ein skal vurdera tilstanden på taket for å sjå om dette må skiftast ut. Austrheim ligg etter VA-planen når det gjeld utskifting av røyr, og skulle ha skifta ein halv kilometer i året for å ta inn att vedlikehaldsetterslepet. Her er det utfordringar, og skal kommunen levera nok vatn og godt nok vatn må det investerast. Planlegg elles trykkauke stasjon for å sikra at vasstanden held seg i høgdebassenget, det er både for sikra at innbyggjarane får det dei skal ha, og for å ha vatn i tilfelle brann.

Mattilsynet har sett fram krav om plan for reservevassforsyning. Tidlegare skulle Rasmusvatnet vera naudvatn for Austrheim, men det har ein gått vekk frå av di ein ikkje vil sleppa vatn derifrå inn på vassleidningsnettet. Det ligg i vassavtalen med Lindås at dei skal syta for vatn fram til Litlås der Austrheim hentar sitt vatn, og kommunen er i dialog med Mattilsynet om at dette skal vera godt nok for å stetta kravet om reservevassforsyning.

Jorund Stellberg (Uavhengig) spurte om kva som skjer dersom ein av sjøleidningane ryk.

Rolf Henning Myrmel svara at dette er noko kommunen er oppteken av, og for å betra leveringstryggleiken vil ein ha dobling av leidningsnettet over dei to sjøkryssingane. Sjøleidningar tar det tid å fiksa, på land kan ein ordna det ganske raskt. Stoppar forsyninga er det berre vatn i 12 timar i høgdebassenget. Leveringstryggleiken er ikkje god nok med berre ei enkelt linje. Elles kan ein ikkje ha dobbelt leidningsnett over alt, men gjerne til det viktigaste som skular, sjukeheimen med meir.

Magnus Kvingedal (H) spurte om når ekstra sjøkryssingar kan komma på plass.

Rolf Henning Myrmel svara at planen er å ha på anbod etter ferien for kryssing Vardetangen – Utkilen, og at ein håpar å ha den leidningen på plass i løpet av vinteren. Utkilen – Mastrevik er neste del, kanskje etter kvart som del av rundvassleidning til Radøy. Men ein vil først ta vatnet opp i Mastrevik, der ein kan slå to fluger i ein smekk med felles grøft, og ta kloakken frå indre basseng og opp til kommunehuset og vidare til Åråsvågen, sidan utslepp til indre basseng får strengare krav.

Liv Ulvøy (Uavhengig) spurte om brannberedskap når det er lite vatn. Har teke opp tidlegare at ein burde ta ned skog som står nære bustadfelt.

Rolf Henning Myrmel svara at no som Austrheim kommune er med i Nordhordland brann og redning har ein større ressursar og tilgang til tankbilar. Skog rundt byggefelt er ei utfordring, der skulle det vore buffersoner, men dette gjev kostnader for utbyggjarar.

Per Lerøy (Ap) viste til at det er ein rapport om skog rundt bustadfelt, som tek opp det Ulvøy nemner, men at rapporten berre er ein start som ikkje seier i detalj kva som må gjerast.

Liv Ulvøy la til at desse planane må på plass.

Konstituert rådmann Olav Mongstad skaut inn at dei utbyggingane som er nemnde for V/A ikkje er fullt ut finansierte, dette vil kosta 27 millionar og det ligg 9 millionar i økonomiplanen.

Reidar Øksnes (Sp) ba om at krava til landbruket må presiserast for bøndene.

Rolf Henning Myrmel svara at krava om eigen tank og brote vasspeil er innført i 2018 for dei nye som koplar seg på, så må ein sjå kva ein gjer med dei som alt er påkopla.

Per Lerøy (Ap) viste til vassavgifta i Askøy, som alt er på 10.000 og der det vert vurdert ein auke til 15.000 i året. Austrheim har ei vassavgift på 5.200 kroner, og har såleis ein del å gå på. Lerøy sa at Austrheim berre må belaga seg på å gå ein del opp i avgift for å sikra forsvarleg vassforsyning. Det er ein del på gang, som digitale målarar som gjer det lettare å finna lekkasjar, og ein del lekkasjar er alt oppdaga som ein kran som stod open ved Heiane. Det viktigaste vidare vert å gjera noko med leidningsnettet rundt høgdebassenget, her må ein kopla om nettet og få på plass ein trykkaukestasjon.

Rolf Henning Myrmel viste til at det kostar meir med vatn i liten kommune, med få brukarar på vassverket, enn i større kommunar.

Rådmann Liv Løvvik sa at kommunen må komma i gang med SMS-varslingsordninga, dette er noko som berre må på plass så raskt som råd.

Solveig Hopen (Høgre) spurte om brannvernet har utstyr som gjer det mogleg å henta vatn frå Rasmusvatnet eller andre stader.

Rolf Henning Myrmel svara at både i Austrheim og regionen har ein utstyr for å henta vatn frå ulike kjelder som dette. Beredskap og godt utstyr har vore prioritert i Austrheim.

Ivar Bergsvik (Ap) spurte om det er nokon avtale om rabatt på prøvetaking for dei som har brønn/privat vassforsyning.

Rolf Henning Myrmel svara at noko slik rabattordning kjende han ikkje til, men minna samstundes om at dersom det er to eller fleire som deler brønn, så er det krav om prøvetaking.

Når det gjeld kloakk sa Myrmel at det opplegget som var planlagt for pumpestasjonen i Åråsvågen, eit samarbeid med selskapet Eureka om eit visningsanlegg, er ute no som Eureka har lagt ned på Mongstad. Dette prosjektet må ut igjen på anbod, og det betyr at kommunen er tilbake til start.

Har hatt ein ROV ute for å sjekka heile sjøvassleidningen frå pumpestasjonen og til endes, denne var tett og OK. Virvlinga som var på bilde som var i avisa hadde nok andre årsaker enn kloakklekkasje. Men kommunen har lokalisert brot i leidningen frå pumpestasjonen i Blodvika og ned mot sjøen der. Det viste seg at det var ei kumme der frå gammalt av som seinare var dekka av fyllmassar, og lekkasjen frå leidningen gjekk ut i denne overvasskumma og vidare ut. Mykje av kloakkanlegget var bygd tidleg 70-talet, og vart gjort så rimeleg som mogleg, det lir ein for no.

Liv Ulvøy (Uavhengig) spurte korleis kloakkavgifta i Austrheim er samanlikna med andre kommunar. Rolf Henning Myrmel svara at ein har lagt ganske jamt med dei andre. Lindås sette nyleg ned avgiftene, slik at dei fekk kvitta seg med fond før samanslåinga til Alver.

Liv Løvvik stadfesta at det ikkje er uvanleg at ein gjer som Lindås og kvittar seg med fond før ein skal slå seg saman med andre kommunar, for slik å starta likt med alle abonnentar.

Ordførar Per Lerøy (Ap) sa at alle kommunane, også i Nordhordland, nok må ta fatt i dette med V/A og auka avgiftene for å få det til. Som dei anlegga som har utslepp mot Lurefjorden, her må det gjerast mykje sidan dette no er verneområde med grenser for utslepp.

Janne Eraker, revisjonssjef i Nordhordland Revisjon, orienterte om arbeidet med samanslåing av Indre Hordaland revisjonsdistrikt og Nordhordland revisjon IKS. (Presentasjonen ligg ved).

Eraker sa at dette no er dei siste to interkommunale revisjonsselskapa i Hordaland, og at eigarkommunane har lagt sterke føringar på ei samling. Arbeidsgruppa rår til ei samanslåing til Vestlandsrevisjon IKS, og Eraker orienterer alle kommunestyra og kontrollutval i Nordhordland revisjon IKS-kommunane om avtalen.

Alle kommunestyra må vedta avtalen som ligg føre om samanslåing, det kjem ei eiga saksutgreiing til kommunane på dette. Det er kommunestyret som skal velja denne revisjonsordninga, kontrollutvalet skal ikkje gje innstilling her.

Ordførar Per Lerøy (Ap) viste til at sidan Alver brukar privat revisjonsselskap så går no Radøy og Meland ut av Nordhordland revisjon IKS.

Ivar Bergsvik (Ap) spurte om kva kostnaden vert for Austrheim kommune i det nye selskapet.

Janne Eraker svara at strukturen på honoraret vert annleis, men at kostnaden skal vera på dagens nivå.

Konstituert rådmann Olav Mongstad spurte om aktiviteten er lik i dei to selskapa sine underliggande aksjeselskap.

Janne Eraker svara at NHR AS har større aktivitet enn IHR AS, der sistnemnde har ein kunde, det er ein kommune som melde seg ut av IKS-et.

Liv Ulvøy (Uavhengig) tok opp att eit tidlegare spørsmål om gjenstandar frå Austrheim gamle skule, dette tok Ulvøy også opp under spørjetimen i kommunestyret 11. april. (Spørsmåla ligg ved).

Ulvøy sa i innleiinga at svaret ho fekk i samband med spørjetimen ikkje er i samsvar med det inntrykk ho har fått frå tidlegare leiarar i kyst- og sogelaget. Dette svaret var slik ho såg det ei usanning som vart presentert for Ulvøy og resten av kommunestyret, og det synest ho ikkje er greitt.

Ulvøy spurte om ting som er teke ut av Austrheim gamle skule (som kommunen har selt) og plassert i idrettshallen, står slik lagra at dei som har nøkkel kan gå inn og forsyna seg, og sa at ho synest det er ille om ting skal verta vekke. Ulvøy viste elles til eit fond med innsamla midlar på 63.000 kroner som no var halvert, og synest det var underleg om det var brukt pengar frå dette fondet, og ba om å få vita kva midlane er nytta til. Ulvøy la til at Austrheim burde klart å få på plass eit hus der denne utstillinga over den gamle skulehistoria kunne visast fram, men om Kunsthuset kunne vera eigna var ho usikker på.

Konstituert rådmann Olav Mongstad svara på spørsmåla frå Ulvøy. (Svara ligg ved).

Mongstad svara at det som Ulvøy beskriv i spørsmåla sine ikkje har rot i verkelegheita. Av bygdegåva på 62.638 er det brukt 28.998 kroner til å tetta rundt skorsteinen på Austrheim gamle skule, dette vart gjort før formannskapet bestemte seg for å selja huset. Ein fann seinare ut at det var mykje som måtte gjerast med bygget, med det elektriske og opp mot ulike krav som ligg for bygg som skal brukast i dag, utan at det betyr at det var fånyttes å tetta taket. Ordførar Per Lerøy stadfesta at det vart brukt frå bygdegåva til å tetta taket.

Mongstad sa vidare at kunsthuset skal sjekkast om det kan passa som lokale for ein del av gjenstandane.

Liv Ulvøy takka for ei god orientering, og sa at ho beklagar at ho var feilinformert og at ho trudde på det som var henne fortalt om saka. Ulvøy sa vidare at ho trekker tilbake det som var sagt i spørsmålet til Mongstad, og la til at det viktige for henne var at desse tinga vert tekne vare på.

Per Lerøy sa at kommunen jobbar med ei oversikt over kva bygg ein skal ta vare på, dette bygget vart det bestemt at ein ikkje skulle ta vare på, så det vart selt.

Reidar Øksnes (Sp) spurte om det er gjort vurderingar av verdien på mellom anna boksamlinga. Kanskje ein kunne ha auksjonert vekk det ein ikkje skal ta vare på sjølv.

Olav Mongstad svara at Museumssenteret i Salhus har sjekka boksamlinga, og at ein oppfattar det slik at det ikkje er verdiar i denne. Dette med auksjon tok Mongstad med seg vidare.

Per Lerøy (Ap) viste til at det er mange som tek kontakt om gamle båtar med kulturhistorisk verdi, men at tilbakemeldinga frå Museumssenteret er at dei alt har mange nok av desse båtane.

Rådmann Liv Løvvik sa at Museumssenteret er gode på å gjera vurderingar av kva som har regional og nasjonal verdi, og at det elles er særs strenge krav til korleis ein skal ta vare på ting som ein samlar inn. Det er gjerne ein balansegang mellom å ta vare på, og det å stilla ut.

Handsaming i kommunestyret:
Kommunestyret gjorde sams vedtak om å ta orienteringane til vitande.

Behandling

Konstituert rådmann Olav Mongstad orienterte om årsmeldinga for 2018, og om den økonomiske utviklinga. (Sjå presentasjon som ligg ved)

Mongstad sa om samarbeidet mellom administrasjonen og politisk at dette hadde betra seg, mellom anna etter rapporten frå Bedre Organisasjon/Ole Georg Hoaas.

Mongstad sa at det er kutta i investeringane for å få kontroll over økonomien, både barnehage Kaland og eldrebustader Kaland er utsette. I tillegg har ein no i 2019 også sagt opp tilsette, tidlegare har ein berre redusert stillingar som følgje av oppseiingar, no tar ein meir aktivt grep. Lønsutgifter er ein stor del av driftsutgiftene, og samanlikna med andre liknande kommunar ligg Austrheim høgare i utgifter til løn.

For flyktningar må det vera eit satsingsfelt å få fleire i arbeid, her har ein ikkje lukkast i Austrheim. I løpet av vinteren 19/20 er nesten alle flyktningane ferdige med introduksjonsprogrammet, og det blir viktig å få dei ut i arbeid.

Kommunen sitt samla underskot er på 5,9 millionar. Mongstad viste til at Fylkesmann Lars Sponheim har sagt at om det samla overskotet for 2018 og 2019 når 3,8 millionar, så er det tilstrekkeleg til å forbli på Robek-lista og ikkje gå over til styring frå departementet. Men administrasjonen held framleis på målet kommunestyret har sett om 6 millionar i overskot i 2019, og økonomisjef Olav Birger Andersen meiner framleis det skal kunna gå.

Vidare framover vert det eit viktig hopp når ein skal ta ned driftsutgiftene ytterlegare med 8 millionar frå 2020 til 2021, frå 190,8 til 183,0 millionar.

Når ein ser framover er det fram til 2040 ein stor auke i talet eldre, der denne gruppa aukar mykje medan talet born og unge er ganske stabilt. Kommunen må bygga ut omsorgstrappa, for å gje riktig tilbod til dei eldre. Når det gjeld nye prosjekt må ein sjå på kvar det skal byggast, det er kanskje betre å bygga tett ved Nordliheimen der ein har bemanning, og ikkje på Kaland der ein ikkje har det.

Om investeringar viste Mongstad til at alt som er utover det som står på planen i 2019 og framover, så må ein ha godkjenning frå Fylkesmannen for å starta nye prosjekt. Tidlegare i møtet var det vist til VA-investeringar, Mongstad presiserte at det i investeringsbudsjettet er sett av 9 millionar medan VA-planen tilseier investeringar for 27 millionar. Om det skal investerast for 27 millionar vil det bety ein auke i avgifta på 724 kroner per abonnent.

Når det gjeld renter og avdrag på lån, legg kommunen seg på minsteavdrag, men desse må opp 1,6 millionar inneverande år på grunn av nye reglar. Vidare om lån har kommunen bunde 80 prosent av låna til rente 1,7 prosent, ut til 2021.

Rådmann Liv Løvvik skaut inn at ho trass sjukemelding sidan desember 2018 også hadde vore ein del i arbeid.

Per Lerøy (Ap) gav ros til administrasjonen som har gjort det Løvvik har bedt om.

Liv Løvvik sa at det er bra at det politiske nivået er tydelege i sine krav. Det kan gjera vondt å trekka ned budsjettet, men må hugsa at Austrheim framleis er ein «100 prosent kommune», og er på niandeplass i skatteinngang i Hordaland.

Reidar Øksnes (Sp) takka for orienteringa og la til at kommunestyret har unnlatt å gjera ting tidlegare.

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Det vart vist til orienteringa i 033/19 om årsmeldinga for 2018.

Jorund Stellberg (Uavhengig) etterlyste at overføringar frå Havbruksfondet vert ført over to år, sidan dei varierer. Stellberg ba også om at ein for eigedomsskatt legg seg på snittet av verdien innanfor dei ti åra som går mellom takseringar, for å sikra stabiliteten i dette. Stellberg sa at det var OK at det står som det står, men ville kommentera dette slik ho tidlegare har gjort i formannskapet.

Rådmann Liv Løvvik svara at det ligg inne i økonomiplanen at ein skal bygga fond, nettopp for å jamna ut slike forskjellar. No må ein sørga for at ein bygger fond, og ikkje brukar opp pengane.

Per Lerøy (Ap) støtta rådmannen og sa at poenget er nettopp å bruka fond for å jamna dette ut over tid, slik at ein unngår svingingar.

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Solveig Hopen (H) kommenterte saka på vegner av kontrollutvalet, der ho er leiar. Hopen sa at det var semje i kontrollutvalet om at det burde diskuterast om utbytte frå Mongstad Vekst/Austrheim Næringsselskap skal førast i driftsrekneskapen eller i investeringsrekneskapen.

Økonomisjef Olav B. Andersen svara at det ikkje er ulovleg å føra utbyttet i drift og ikkje i investeringsrekneskapen. Same spørsmål vil nok også komma opp i 2019, sidan ein reknar med at det vert tilsvarande utbytte inneverande år. Det er opp til kommunestyret korleis desse inntektene skal førast, og Andersen la til at også etter ny kommunelov frå 2020 vil denne måten vera OK.

Revisjonssjef Janne Eraker var til stades i salen og svara frå tilhøyrarbenken at det er rett at det er kommunestyret som avgjer dette. Eraker la til at revisjonen i sine vurderingar ser det opp mot dagens kommunelov.

Ordførar Per Lerøy (Ap) sa at kommunen kvart år får utbytte frå BKK som vert ført rett i drifta. I Mongstad Vekst og Austrheim Næringsselskap har ein ikkje tatt utbytte tidlegare, men tek det no over 3-4 år og avviklar så selskapa. Dette er sparepengar som kommunen tek ut av desse selskapa, og det kan samanliknast med at kommunen hadde sett pengane i ubundne fond og så fordelt det til drift.

Olav B. Andersen la til sidan midlane som er sette inn i næringsselskapet kom frå driftsbudsjettet, så er det naturleg å ta det tilbake til drift også.

Solveig Hopen (H) la til som kommunestyrerepresentant at det etter hennar syn skal vera strenge og klare linjer på dette. Hopen sa at det er veldig usikkert om revisjonen kan godkjenna dette, og Fylkesmannen ventar no på eit godkjent rekneskap, og må sjå det opp mot kommunens budsjett for 2019.

Olav B. Andersen sa at Fylkesmannen er orientert om situasjonen for lenge sidan, og at det er opp til kommunestyret å avgjera dette spørsmålet om kor vidt utbyttet skal førast i drift eller investering.

Revisjonssjef Janne Eraker stadfesta igjen frå tilhøyrarbenken at det er kommunestyret som avgjer dette.

Handsaming i kommunestyret:
Rådmannens framlegg til vedtak vart vedteke mot 1 røyst, Solveig Hopen (H).

Behandling

Ole Georg Hoaas frå Bedre Organisasjon la fram ein plan over ny administrativ organisering i Austrheim kommune. (Sjå presentasjonen som ligg ved)

Hoaas innleia med at er kjekt at rapporten «Frå krise til utvikling…», som dei laga tidlegare, vert nytta sjølv om den er streng i konklusjonane. Tilsette har ikkje gått i forsvarsposisjon, men brukt konklusjonane offensivt for å komma over kneika.

Når det gjeld organisasjonskartet som er sett opp er ikkje dette endeleg, det er avhengig av at ein får dei rette personane inn i stillingane. Hoaas presiserte at der det står personal- og organisasjonssjef, skal tittelen vera økonomi- og personalsjef.

Varaordførar Anne Dahle Austrheim (KrF) sa at ho var imponert over det ein har fått til, og at det var bra at det har vore involvert tillitsvalde på denne måten. Erfaringa hennar frå Radøy kommune er at innføringa av kommunalsjefar frå 2012 har gjort at dei har klart seg økonomisk, og klart å bygga opp igjen Radøy som ein solid kommune.

Hege Ramsland (H) sa at det her var lagt fram som ei sak det var semje om i organisasjonen, men at ho var kontakta av tilsette som er bekymra for omorganiseringa. Ramsland spurte om kva som er signaleffekten når ein har fjerna atten stillingar, og så skal oppretta tre-fire nye kommunalsjefstillingar

Ivar Bergsvik (Ap) spurte om denne organiseringa vil verta ei dyrare enn dagens.

Ole Georg Hoaas svara det er stillingar her som er endra og der det er vakansar, men at ein kanskje må flytta ressursar for å få på plass desse kommunalsjefstillingane.

Olav Mongstad la til at ein i dag har ei stilling som assisterande rådmann som går ut, og at det er ei vakant stilling etter at Helge Dyrkolbotn har slutta. Når ein tek eit reelt reknestykke er det ikkje mykje som skal til.

Ole Georg Hoaas sa at ein må ha ein kommunalsjef som er tett på sitt område, som kan skapa fellesskap i området, og vera tett på det operative og fagmiljøa der dei jobbar, samstundes som vedkommande må ha kompetanse til å gjera analyse. Som døme må kommunalsjefen innan helse/omsorg vera tett på turnusplanlegging, inntak til tenester (få riktige vedtak) med meir.

Reidar Øksnes (Sp) sa at det er det er positivt for Austrheim å vera ein småkommune, der det er lettare å ha oversikt. Øksnes sa at det er viktig med openheit. Han la til at han framleis ønskjer seg tilbake til utvalsmodellen for den politiske organiseringa.

Rådmann Liv Løvvik sa at ho var imponert over viljen i organisasjonen til endring og refleksjon. Slik ho ser det, som kjem frå utsida, så er det tydeleg at der er felt som er feilplasserte.
Utvikling skjer i dag ad hoc i deler av organisasjonen, og den delen som driv mest utvikling er pleie og omsorg. Det er samstundes den delen av organisasjonen som er strammast organisert, og driv til best pris. Austrheim brukar 70 prosent av kostnadene på folk (løn), og må utvikla desse, klarer ikkje å nå måla som er sette utan å utvikla dei tilsette.

Løvvik sa vidare at dersom komplekse team skal fungera, så må ein ha ein leiar som kan seia at «no er det godt nok utgreidd».

Framover er det omsorg mot livets slutt og helseutfordringar i livets løp (herunder vatn) som vert dei store utfordringane. Her må ein nokon som «eig» det strategiske ansvaret, leiing er ein føresetnad, og rådmannen har ikkje kapasitet til å driva dette aleine. Historisk har det vist seg at Austrheim ikkje har hatt leiarkapasitet innan barnevern og PPT, det har gitt store kostnader etter at ein ikkje har klart å finna gode løysingar lokalt. 

Asbjørn Brandtun (Ap) spurte kva rolle kommunestyret har oppe i dette. Det er rådmannen som har dette er delegasjon, men KS er vel arbeidsgjevar og løyver pengar? Brandtun spurte også kva to personar som er på veg ut på leiarnivå, slik det var signalisert.

Per Lerøy (Ap) svara at både økonomisjef Olav Birger Andersen og konstituert rådmann Olav Mongstad har signalisert at dei etter kvart ønskjer å gå av med pensjon.

Rådmann Liv Løvvik presiserte at dette vert teke opp for at organiseringa skal ha forankring politisk. For tilsettingar er det ikkje eit spørsmål for kommunestyret, det er berre rådmannen som er tilsett av kommunestyret.

Asbjørn Brandtun (Ap) spurte korleis nye stillingar skal finansierast.

Per Lerøy (Ap) svara at det ikkje er nye stillingar, men organisasjonsendringar, rådmannen har fått ei ramme som skal haldast. Det er gjort oppseiingar i organisasjonen som tilpassingar til det driftsnivået kommunen har, her har ein ikkje vore flinke nok før. No må kommunen organisera seg slik at det er ein raud tråd gjennom organisasjonen, som syter for at ein leverer. Ein skal ha inn gode leiarar, folk som kan samarbeida og som kan tenka strategisk, særleg innan helse (pleie/omsorg) og oppvekst, med tanke på at det er einingar som må levera på både økonomi og resultat/kvalitet.

Reidar Øksnes (Sp) sa at det er viktig med rette folk, som kan sjå over på kvar sine fagfelt for samarbeid.

Per Lerøy (Ap) presisert at dette er ei orientering, som kommunestyret skal ta til vitande. Lerøy la til at det er viktig at kommunestyret vert jamleg orientert vidare.

Olav Mongstad svara at kommunestyret sjølvsagt skal få orienteringar, men at det er formannskapet som jobbar med dette som administrasjonsutval.

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Handsamininbg i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Økonomisjef Olav B. Andersen orienterte om stoda per utgangen av mai. Austrheim har god skatteinngang, og for lønskostnadene så ser det ut for at ein med dei stillingane som står vakante, no skal klara å vera ajour eller litt under.

Estimatet no er at ein skal klara dei seks millionane i overskot i 2019 som kommunestyret har vedteke, etter at ein har fått god kontroll på utgifter.

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Assisterande rådmann Monika Kvamme orienterte om auken. Kvamme sa at det har vore spørsmål om kommunen kan auka satsen også for dei med inntekt under 2G, og svara at det ikkje er noko slik grense for eigenandel for tryggleiksalarmar. Grensa på maksimalt 210 kroner for dei med inntekt under 2G gjeld berre praktisk bistand. Samanlikningar med nabokommunane viser at det er litt ulike satsar i bruk.

Per Lerøy (Ap) viste til at når satsen no vert auka, så er det av di at ein tek i bruk ny teknologi.

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Leiar teknisk drift, Rolf Henning Myrmel, orienterte om saka. Ei utrekning som er gjort viser at avgifter på kloakk har vore for låge over tid, og kommunen har no ei dekning på 68 prosent av utgiftene, medan det er meininga at dette skal vera sjølvfinansierande.

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Då denne saka var oppe i formannskapet 6. juni vart det gjort slikt vedtak:

«Denne saka vert utsett, og teke opp med dei to andre kommunane. Ordførar Per Lerøy får fullmakt til diskutera saka med Austrheim og Fedje, og legga saka fram direkte i kommunestyret 20. juni. Økonomisjef Olav Andersen får i oppgåve å sjekka ut med Fylkesmannen, at ein kan gje denne lånegarantien.»

I kommunestyret viste ordførar Per Lerøy (Ap) til at Austrheim som Robek-kommune må ha Fylkesmannen sitt løyve til å gje slik lånegaranti. Sjølv hadde han han etter formannskapet teke saka opp med ordførarane i dei to andre kommunane, men dei kunne ikkje gje forpliktande svar.

Siri Kaland (Ap) spurte om kva som kan vera resultatet dersom Austrheim ikkje no går inn med garanti. Det er over eit halvt år sidan Aufera starta arbeidet med ein intensjonsavtale for kjøp av nye lokale, ein har hatt inne byggefirma og har alt på plass til å starta. Kaland spurte om kva som vert kostnaden for Austrheim om Aufera ikkje kan halda fram drifta.

Per Lerøy (Ap) svara at Austrheim uansett må i dialog med Fylkesmannen og med dei andre kommunane før ein kan seia noko sikkert.

Konstituert rådmann Olav Mongstad viste til at dersom Austrheim inngår garantien, og Aufera ikkje klarer å betala avdraga på låna, så må Austrheim ta sin del av dette over driftsbudsjettet.

Siri Kaland (Ap) presiserte sitt spørsmål om at Austrheim sine tilsette hjå Aufera skal ha eit tilbod også utan Aufera, og spurte kva som er kostnaden for det.

Liv Ulvøy (Uavhengig) sa at ho er veldig skeptisk til å ikkje gå vidare med ordninga om Aufera.

Rådmann Liv Løvvik sa at Austrheim kommune ikkje kan pådra seg forpliktelsar utan løyve frå Fylkesmannen. Kommunen har sendt inn eit investeringsbudsjett med forpliktelsar som ein har, og dette med Aufera-garanti kjem i tillegg. Ein kjem ikkje utanom at Fylkesmannen skal bestemma.

Reidar Øksnes (Sp) ba om at det vart lag inn som føresetnad at Alver kommune ikkje skal legga ned Aufera.

Siri Kaland (Ap) sa at Aufera har eit styre der Austrheim og Fedje har majoriteten, og la til at ho ikkje kan sjå at Alver kan legga ned Aufera. Derimot er Nav den største trugselen mot Aufera, sidan det er Nav som kjøper plassane der.

Per Lerøy (Ap) sa at han ikkje trur at Alver kan gå inn for nedlegging om Aufera kjem i nytt bygg.

Det vart diskutert eit nytt framlegg til vedtak, med denne ordlyden:

«Ordførar og rådmann får i oppgåve å gå i dialog med Fylkesmannen, og med nabokommunane Radøy og Fedje om lånegarantien til Aufera. I dette ligg det også at ordførar og rådmann har fullmakt til å inngå denne lånegarantien».

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for felles framlegg til vedtak.

Vedtak

Austrheim kommune vedtek selskapsavtale for Interkommunalt Arkiv i Hordaland IKS og gjer denne gjeldande frå og med 01.01.2020.

Austrheim kommune vedtek tilskotsmodell for Interkommunalt Arkiv i Hordaland IKS og gjer denne gjeldande frå og med 01.01.2020.

Behandling

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.

Behandling

Handsaming i kommunestyret:
Samrøystes for rådmannens framlegg til vedtak.